Over het algemeen kan gesteld worden dat de visitatierapporten de meeste conclusies uit het onderzoek van Platform31 bevestigen. De samenwerking tussen gemeenten en corporatie is vrijwel overal verdiept, meer gestructureerd en uitgebreid met de inbreng van huurdersorganisaties. De woonvisie is daarbij een belangrijk instrument geworden waarmee de gemeente richting geeft. Prestatieafspraken vormen een leerproces: dat geldt zowel voor het proces van voorbereiding en vaststelling van de afspraken zelf, als van het werken met prestatieafspraken door de jaren heen. Gemeenten hebben meer invloed gekregen, al is hier nog veel winst te halen. Huurdersorganisatie groeien in hun rol, maar hun positie blijft kwetsbaar. En er is behoefte aan regionale samenwerking en afspraken, al liggen daar ook verdelingsvraagstukken en daarmee conflicten op de loer. Twee conclusies worden minder door de visitatierapporten ondersteund. Van een meer uitvoerende rol van corporaties lijkt (nog) geen sprake. In veel gemeente zijn en blijven zij de initiatiefnemer, zowel naar inhoud als proces. En het effect van de vorming van woningmarktregio’s komt in de visitaties nauwelijks aan de orde.

Ook de aanvullende bevindingen uit de evaluatie van de Woningwet worden door de visitatierapporten bevestigd: de rijksprioriteiten (prioritaire onderwerpen) komen in vrijwel alle prestatieafspraken terug, corporaties klagen soms aan dat de gemeente over- of eenzijdig vraagt (onvoldoende wederkerigheid), huurdersorganisaties zijn in de ogen van veel gemeenten en corporaties maar beperkt in staat hun rol te vervullen, en de jaarlijkse cyclus rond bod en prestatieafspraken wordt als te intensief en belastend ervaren. Dat gemeenten en huurders vinden dat ze voldoende inzicht hebben in de financiële positie van de corporaties komt echter niet zo duidelijk uit de visitaties naar voren.

In dit onderzoek gaat het niet om opnieuw een algemeen beeld of evaluatie van de praktijk na 4 of 5 jaar herziene Woningwet, maar proberen we zicht te krijgen op de dynamiek in de lokale driehoek: het overleg en de samenwerking tussen gemeente, woningcorporatie en huurdersorganisaties op het gebied van de volkshuisvesting. We zoeken patronen, voorbeelden van wat wel en niet goed werkt en inzichten waarmee de lokale samenwerking kan worden verbeterd. Prestatieafspraken zijn daarin een belangrijk onderdeel (een focus-point, een instrument, een gespreksonderwerp in de samenwerking) dat in de visitatie(methodiek) veel aandacht krijgt. Toch kijken we hier breder: het gaat om de lokale samenwerking, het overleg, het (strategisch) gedrag daarbinnen, de verhoudingen. Die zijn zowel (mede)bepalend voor inhoud en kwaliteit van de prestatieafspraken, maar worden er op hun beurt ook door de prestatieafspraken beïnvloed. Woonvisies vormen het andere belangrijke ‘product’ of kristallisatiepunt in de driehoek, alleen krijgen die in de visitaties veel minder aandacht dan de prestatieafspraken.