Visitatie en de commissaris

Opbrengsten in het dagelijks werk

Visitatie biedt u en uw Raad een extra handvat voor toezicht op het bestuur, een toets op de governance van de corporatie - inclusief het eigen functioneren van de Raad -, een bijzondere aanleiding voor het onderhouden van de relatie met belanghebbenden én een ideale gelegenheid voor een ‘goed, openhartig en spiegelend gesprek’ met een commissie van wijze mensen.

Opbrengsten van visitatie voor de RvC

In algemene zin kan visitatie veel opleveren voor de de Raad en zijn leden:

  • Feedback over uw functioneren: De RvC krijgt feedback met aandachts- en verbeterpunten voor het eigen functioneren.
  • Maatschappelijke verankering: Visitatie geeft de RvC zicht op verwachtingen en oordelen van belanghouders en biedt tevens gelegenheid voor dialoog met belanghouders.
  • Houvast en focus voor intern toezicht: Visitatie levert informatie op over het integrale maatschappelijk presteren en functioneren van – het bestuur van – de corporatie, met belangrijke aandachtspunten voor governance en intern toezicht in de komende periode.

Aanknopingspunten in governance en intern toezicht

Naast deze algemene opbrengsten levert visitatie u als commissaris tal van aanknopingspunten op voor het goed functioneren als intern toezichthouder. Op de diverse momenten in de governancecyclus van de corporatie en de Raad komen deze naar voren.

1. Samenstelling en ontwikkeling RvC

Bij de samenstelling van de RvC, inclusief de werving en selectie van nieuwe commissarissen, kan visitatie van betekenis zijn:

  • Een visitatie(rapport) kan input bieden voor de wettelijk verplichte fit- & propertest.
  • Een visitatie(rapport) biedt bouwstenen voor de opleidingsagenda van de Raad.
  • Een potentiële commissaris kan zich aan de hand van een visitatierapport prima oriënteren op (de governance van) een corporatie.

2. Toezichtsvisie

Visitatie, in het bijzonder de beoordeling van de governance van de corporatie en daaraan eventueel verbonden leer- en verbeterpunten, kan waardevolle input leveren bij het opstellen van een (actuele) toezichtsvisie van de Raad.

3. Toekomstagenda RvC en intern toezicht

Visitatie, in het bijzonder de aanbevelingen vanuit de visitatie en de daaraan verbonden leer- en verbeterpunten, biedt een belangrijke bron bij het opstellen van de agenda voor intern toezicht voor de komende vier jaren.

4. Toetsingskader strategisch beleid corporatie

De beoordeling van maatschappelijke prestaties vanuit verschillende perspectieven en de aanbevelingen in het visitatierapport vormen belangrijke aanknopingspunten voor de maatschappelijke positionering van de corporatie, de formulering van het ondernemingsbeleid (ondernemings- en jaarplan) en de toetsing daarvan door de Raad.

5. Zelfevaluatie RvC

De (verslagen van de) zelfevaluaties van de Raad vormen een belangrijke bron voor beoordeling van het functioneren van de Raad en van de governance als geheel. Andersom levert een visitatie – in het bijzonder het gesprek met de visitatiecommissie – bouwstenen op voor een (zelf)evaluatie van de Raad.

6. Maatschappelijke verantwoording en dialoog met belanghebbenden

Behalve voor de corporatie als geheel, biedt visitatie ook de RvC zelf gelegenheid tot het afleggen van verantwoording aan en een goed gesprek met belanghebbenden. Visitatie levert een bijdrage aan de aanspreekbaarheid van de Raad en kan leiden tot gesprekken met belanghebbenden, een controller en met vertegenwoordigers van instituten van extern toezicht die anders mogelijk niet zouden hebben plaatsgevonden. En deze gesprekken kunnen informatie opleveren die anders mogelijk niet was verkregen.

7. Reflectie in het reguliere functioneren

In de dagelijkse praktijk van een RvC is niet altijd voldoende tijd voor reflectie. Visitatie biedt daartoe bij uitstek gelegenheid, bij de voorbereiding (positionering), gedurende de visitatie (het gesprek met de visitatiecommissie) en achteraf (bij de ontvangst van het rapport en het opstelen van de bestuurlijke reactie, bij het opstellen van een leer- en verbeterplan en in de dialoog met belanghebbenden).

AlleeWonen: leren van visitatie

Lees over de rol van governance in het visitatietraject ›